آزمایش آلبومین سرم یا سرم آلبومین
آلبومین فراوانترین پروتئین پلاسما و تشکیل دهنده 65-55% پروتئین توتال میباشد. آلبومین در کبد ساخته میشود و در بیماریهای کبدی، سوء تغذیه، سوء جذب و در بیماریهای کلیوی شامل سندرم نفروتیک، گلومرولونفریت مزمن و دیابت کاهش مییابد. آلبومین همچنین به عنوان یک مخزن متحرک اسیدهای آمینه برای تشکیل پروتئینهای دیگر عمل میکند.
نام آزمایش
Albumin, Serum
نمونه
سرم
ظرف
لوله درب قرمز
محدوده مرجع
- * 1-0 سال: g/dl 5/5-9/2
- * 31-1 سال: g/dl 8/4-5/3 و A:G بیشتر از 1
- * بعد از 40 سالگی این مقادیر کاهش مییابند.
- در روش الکتروفورز با ژل آگار مقادیر مرجع g/dl 6/4-1/3 و در روش الکتروفورز موئینهای این مقدار کمی بالاتر و در حدود g/dl 2/5-7/3 میباشد.
مقادیر بحرانی
کمتر از g/dl 5/1
کاربرد
از آلبومین میتوان جهت ارزیابی وضعیت تغذیه، فشار انکوتیک خون، بیماری کبدی، بیماری کلیوی با پروتئینوری، کارآمدی همودیالیز و دیگر بیماریهای مزمن استفاده نمود. کاهش آلبومین سرم به عنوان فاکتور خطر مستقلی برای مرگ و میر افراد مسن در نظر گرفته شده است. پایین بودن آلبومین سرم در افراد پیر به هنگام بستری شدن در بیمارستان به عنوان فاکتوری برای پیشگویی افزایش طول مدت بستری در بیمارستان نیز کاربرد دارد. در بیماران مبتلا به آدنوکارسینوم کولورکتال از سطح آلبومین سرمی همانند مرحله بندی دوک(Dukes’ stage)، تمایز هیستوپاتولوژی و سن بیمار میتوان به عنوان شاخص پیش آگهی استفاده نمود.
افزایش میزان آلبومین درمواردی مانند دهیدراتاسیون مشاهده میگردد که معمولاً همراه با افزایش هموگلوبین و هماتوکریت نیز میباشد.
کاهش میزان آلبومین در مواردی مانند استفاده از مایعات داخل وریدی، هیدراتاسیون بیش از حد، ترشح بیش از حد ADH، سیروز، الکلیسم مزمن، حاملگی، مصرف OCP، سندرم نفروتیک، بدخیمیها، انتروپاتیهای از دست دهنده پروتئین مانند بیماری کرون و کولیت اولسرو، زخم پپتیک، بیماریهای تیروئید، سوختگی، بیماریهای پوستی شدید و جنرالیزه، عدم تحرک طولانی، نارسایی قلبی، بیماریهای خود ایمنی مزمن و دیگر وضعیتهای کاتابولیک مزمن مشاهده میگردد.
در غیاب درمان داخل وریدی با مایعات و عدم حضور گرسنگی، سوء جذب و سوء تغذیه، کاهش سطح آلبومین سرم ممکن است بیانگر ذخیره ناکافی پروتئین بدن باشد.
نیمه عمر آلبومین سرم حدود 20-18 روز میباشد. البته نیمه عمر آلبومین در موارد عفونت و از دست رفتن از طریق کلیه، رودهها و پوست کاهش مییابد.
در بیماران با کاهش وزن، بیاشتهایی، تحت درمان جراحی، خونریزی و عفونت، اندازه گیری میزان آلبومین سرم از ارزش پیشگویی کننده بالایی برخوردار است. همچنین میتوان از TIBC و یا سطح ترانسفرین سرم نیز برای بررسی میزان ذخیره پروتئین بدن استفاده نمود. در سوءتغذیه شدید، میزان آلبومین ممکن است به کمتر از g/dl 5/2 برسد. همچنین این مقدار از آلبومین سرم معمولاً همراه با ایجاد ادم میباشد.
آلبومین، پره آلبومین و ترانسفرین به عنوان واکنش دهنده های منفی فاز حاد در نظر گرفته میشوند (این پروتئینها در فرآیندهای عفونی و التهابی حاد کاهش مییابند). همچنین کاهش آلبومین سرم سبب عدم بروز افزایش آنیون گپ میگردد.
محدودیت‌ها
بستن تورنیکه به مدت طولانی میتواند سبب افزایش آلبومین سرم به صورت تصنعی گردد. سطوح آلبومین در بیماران با وضعیت خوابیده به میزان g/dl 5/0 کاهش مییابد.
تداخلات دارویی
داروهایی که میتوانند سبب کاهش آلبومین سرم شوند شامل استامینوفن (در موارد مسمومیت شدید)، آمیودارون، درمان با استروژن / پروژسترون در زنان بعد از یائسگی، اینترکولین –2، OCP، فنی توئین، پردنیزون و والپروئیک اسید میباشند.
داروهایی که میتوانند سبب افزایش آلبومین سرم شوند شامل فورزماید، فنوباربیتال و پردنیزولون میباشند.
متدولوژی
رنگ سنجی، توربیدیمتری، نفلومتری. از آنجایی که بروم کرزول سبز (BCG) و بروم کرزول بنفش (BCP) برخی از آلفا – گلوبولینها را نیز اندازهگیری میکنند، بنابراین در این روش مقادیر سنجیده شده کمی بالاتر از الکتروفورز پروتئین سرم بدست میآید.
اطلاعات تکمیلی
سایر آزمایشات مفید در ارزیابی وضعیت تغذیه شامل پرهآلبومین سرم، پروتئین متصل شونده رتینال (RBP)، ترانسفرین، آهن، شمارش مطلق لنفوسیتی و سطح سرمی فولات و ویتامین B12 میباشد.
آلبومین به عنوان پروتئین ناقل یا حامل عمومی است چرا که بسیاری از لیگاندهای آلی و غیرآلی مانند تیروکسین، بیلیروبین، پنیسیلین، کورتیزول، استروژن، اسیدهای چرب آزاد، وارفارین، کلسیم، منیزیم و Heme با نواحی مختلف مولکول آلبومین یا به صورت پیوندهای کووالان یا پیوندهای قابل تفکیک کمپلکس میشوند. آلبومین متشکل از 585 اسیدآمینه در 9 حلقه میباشد که بوسیله پیوندهای دی سولفیدی بین برجا ماندههای سیستئین در کنار هم نگهداشته میشوند
